© Ely Riva
In parc naziunal dalla nova generaziun
Quels cavazzins vegnan duvrai savens per presentar il project dil parc naziunal. Mo tgei exact vul quei dir?
Pil project Parc Adula munta „parc naziunal dalla nova generaziun“ ch’ins traigi in connex denter natira ed economia, vul dir co ina regiun alpina sa sesviluppar da maniera giustificabla partend dalla natira anora sco patrimoni grondius. El cass dil Parc Adula discuor’ins d’in parc naziunal dalla nova generaziun nua che – auter che tiel parc naziunal ell’Engiadina ch’ei facticamein in reservat schurmegiau – la protecziun dalla natira va pei a pei cun in svilup economic responsabel e cul schurmetg dil patrimoni cultural e historic.
Quei vul dir ch’ins protegi buca mo la fauna e la flora, mobein era il svilup turistic, l’evoluziun dall’agricultura e dil mistregn, il schurmetg da nossa cultura e da nossa historia. Igl ei quella historia ch’ei influenzada dils pass e dils animals da sauma, da pastiras e transit, da tradiziuns ed innovaziuns che colligian nossas tschun regiuns.
Cull’egliada viers il futur e las ragischs bein francadas el varga, secumpona il Parc Adula d’ina zona centrala ed ina zona circumdonta. L’emprema zona che corrispunda ad ¹⁄₈ digl entir territori dispona ina seria da reglamentaziuns per risguardar il liber svilup dalla natira limitond consequentamein l’influenza humana. Ella secunda zona ein denton previdas neginas limitaziuns supplementaras che quellas ch’ins enconuscha gia oz. Ed igl ei propi leu, ella zona circumdonta, nua che la veta dil parc naziunal schabegia, cun ses habitonts, ils visitaders e tut quei che cuora entuorn las activitads humanas. Ei vegn ad esser il terren flurent sil qual ins sa baghegiar in avegnir per las generaziuns futuras.
Il carstgauns vegn secapescha ad esser beinvesius era ella zona centrala; grazia ad ina clara reit da sendas vegnan las attracziuns el cor dil parc ad esser datier dad el e las tegias d’alp e stavels ch’ein gia oz presents vegnan a vegnir manteni. Igl ein perdetgas impurtontas dalla veta agricola e turistica che cuntrastescha dapi tschentaners quella regiun meravigliusa.
