© Archivio regionale Calanca
Parc Adula nr. 6 – Maletgs raquentan
Perscruttar il vargau e ponderar surlunder
– per che nus sappien capir il present ed igl ussa
Peter Binz, Cumissiun da direcziun Associaziun Parc Adula
«Mo ti persuls has la pussonza da far ord il liug che ti vivas in bellezia liug».
Brad Warner, 2010
Forsa ei quei stau la motivaziun pils iniziants che han instradau avon pli che diesch onns il project Parc Adula. Els han pilver priu a mauns ina incumbensa da Hercules, vulend realisar in parc naziunal en dus cantuns, cun tschun regiuns e treis lungatgs ed ina surfatscha da 1230 km². Cunquei ha ina discussiun animada davart nossa historia, nossa cultura, nossas valurs e nies avegnir entschiet. Ina discussiun che vegn menada cun pissiun ed ardur.
En nossas vischnauncas dil parc essan nus confruntai cun ina midada dramatica dalla demografia. Aschia ha ei dau en nossa Val Medel igl onn 2013 ina suletta naschientscha ed egl onn current gnanc ina solia. Pil mument havein nus aunc in affon da scoletta ed il proxim vegness pér en 4 onns en scoletta. Dall’autra vart ei l’aspectativa dalla veta carschida ils davos trent’onns per rodund 6 onns sin varga 80. Nus duvrassen pia famiglias cun affons, schiglioc miera la Val Medel ora ils proxims 100 onns. In fatg consolont ei che nus havein peda da midar la tendenza.
Ils carstgauns restan en nossas vischnauncas sch’els han lavur. Ei drova pia carstgauns engaschai ch’ein promts da sviluppar products ni da raffinar ils products existents e commercialisar quels sur nossa val ora. Plinavon sto ei esser la finamira da porscher in’aulta qualitad. Per exempel cun elaborar products da cauras che vegnan tenidas conform alla natira. Crear valur en nossas vischnauncas, schi ditg e liung sco pusseivel, s’auda era vitier. Cun sia marca „Parc naziunal Parc Adula“ sustegn il Parc Adula efficientamein tals projects. Egl avegnir vegnin nus ad haver a disposiziun cun quella, ina plattafuorma che sustegn nos sforzs da commercialisar cun success nos products.
L’agricultura, il turissem, la catscha, nossas tradiziuns ein naschi e sesviluppai avon tschentaners. Igl ei nies pensum da trer la conclusiun ordlunder per oz e pigl avegnir. Aschia savein nus garantir als carstgauns da nossas vischnauncas ina cuntinuaziun prospereivla. Jeu sun perschuadius ch’il parc naziunal Parc Adula sa gidar nus fetg bein. Prendein nus pia la schanza e nezegiein ella
